Maksud Biodiversiti

Biodiversiti merujuk kepada kepelbagaian kehidupan di bumi yang meliputi pelbagai bentuk organisma hidup seperti haiwan, tumbuhan dan mikroorganisma dalam pelbagai ekosistem. Ia merupakan satu khazanah semula jadi yang amat bernilai dan menjadi warisan penting buat generasi akan datang.

Definisi Biodiversiti

Biodiversiti adalah singkatan bagi istilah “biological diversity” atau kepelbagaian biologi. Ia melibatkan keanekaan organisma hidup yang terdapat di daratan, lautan, dan persekitaran akuatik lain yang membentuk ekosistem kompleks. Biodiversiti bukan sahaja merangkumi spesies individu, tetapi juga kepelbagaian genetik dalam setiap spesies serta kepelbagaian ekosistem itu sendiri.

Komponen Utama Biodiversiti

• Kepelbagaian Genetik – Merujuk kepada variasi gen dalam sesebuah spesies yang membolehkan adaptasi dan evolusi berlaku. Contohnya, variasi genetik di kalangan populasi haiwan atau tumbuhan yang sama.
• Kepelbagaian Spesies – Melibatkan jumlah dan jenis spesies yang berbeza dalam sesebuah kawasan atau ekosistem. Contohnya, spesies mamalia, burung, amfibia, reptilia, ikan dan serangga yang wujud di Malaysia.
• Kepelbagaian Ekosistem – Meliputi pelbagai habitat dan komuniti organisma serta proses ekologi dalam persekitaran seperti hutan, paya laut, sungai dan lautan.

Kepentingan Biodiversiti

Biodiversiti memegang peranan utama dalam mengekalkan keseimbangan alam sekitar dan sistem ekologi. Setiap spesies mempunyai peranan unik dalam memastikan kelangsungan habitat dan sumber semula jadi. Biodiversiti juga penting dalam mengawal perubahan iklim serta menyediakan sumber makanan, perubatan, dan bahan mentah kepada manusia.

Malaysia diiktiraf sebagai salah satu negara megadiversiti dengan kepelbagaian spesies yang sangat kaya. Ini termasuklah hidupan liar seperti harimau, gajah, orangutan dan tumbuhan unik seperti Rafflesia yang merupakan bunga terbesar di dunia. Namun, biodiversiti negara kini menghadapi ancaman serius akibat kehilangan habitat, pembalakan dan perubahan iklim.

Ancaman Terhadap Biodiversiti Malaysia

Biodiversiti Malaysia berhadapan dengan pelbagai ancaman yang boleh mengakibatkan kepupusan sesetengah spesies. Contohnya, lebih daripada 500 jenis tumbuhan di Semenanjung Malaysia diklasifikasi sebagai terancam. Haiwan seperti harimau dan orangutan juga termasuk dalam senarai spesies yang berisiko tinggi. Ancaman ini memberi kesan negatif ke atas keseimbangan ekosistem dan mengurangkan keupayaan alam untuk mengekalkan kehidupan.

Usaha Pemuliharaan Biodiversiti

Pihak berkuasa Malaysia telah mengambil pelbagai langkah untuk memelihara dan memulihara biodiversiti melalui penubuhan taman negara, rizab hutan, dan program pemuliharaan spesies terancam. Kabinet juga aktif mengadakan ekspedisi saintifik bagi mengenalpasti dan mengawasi keadaan biodiversiti di negara kita. Kesedaran masyarakat tentang pentingnya biodiversiti juga semakin dipupuk melalui pendidikan dan kempen alam sekitar.

Dengan usaha bersama, kita dapat memastikan biodiversiti Malaysia kekal sebagai khazanah alam yang berharga, menyokong kesejahteraan generasi kini dan yang akan datang.